Yerel seçimler bütün tartışmaları ile geride kaldı. En önemli kazancımız, bundan sonra ülkemizin diğer problemlerine zaman ayırabileceğiz.Ancak Yüksek Seçim Kurulu, ülkemizin gelişmişliğine oranla çok gerilerde kalmış mevcut görünümüyle ülkemize yakışmıyor.
Bir oyla bir ilin kaderinin değiştiği böylesine kritik bir seçimde, bir sandıktan yirmiye yakın geçersiz oy çıkabiliyor. Ülke genelinde bir buçuk milyon oy geçersiz sayılıyorsa bu kurumun acilen masaya yatırılması gerekir. Bir kurumun görevi gereği özerk olması başka bir şeydir, işini sağlıklı yapacak donanıma kavuşturulması başka bir şeydir.
Evrakların sandık başkanlarına teslim edildiği tarih, malzemelerin uygunluğu, tutanakların sayfa düzeni gibi birçok konuda acilen önlem alınmalıdır. Yüksek Seçim Kurulu, çok önem verilen seçim evrakını, neredeyse seçimden bir hafta önce sandık başkanlarına veriyor. İçi çok önemli evraklarla dolu torbaların güvenliği, sandık başkanlarının evlerinin veya arabalarının güvenliği kadar sağlanabiliyor. Sonuçların işlendiği tutanakların düzeni, seçimin en önemli sonuç bilgilerini ön plana çıkarmaktan çok uzak, gereksiz ayrıntılarla doldurulmuş durumda.
Bu seçimde insanlar sabahın erken saatlerinde, çok kararlı bir şekilde sandık başlarına akın ettiler. Sandık başlarında kuyruklar hiç eksik olmadı. Katılım üst düzeyde sağlandı. Yüzlerce yaşlı ve engelli insanın kucaklarda taşındığına şahit olduk. İnsanımızın bu kadar önem vermesine rağmen yaşanan en önemli problem, belediye oy zarfına muhtar oylarının koyulmasıydı. Oy vermede işlem sırası değişseydi bu kadar oy geçersiz sayılmayacaktı. Tecrübeli sandık başkanları buna önlem aldılar ancak en önemli aksaklık burada yaşandı. Sandık görevlilerinin eğitimi yetersizdi. Zarfa sığmayan kocaman üç adet oy pusulası, şeffaf sandıkların içinde çok çirkin görüntüler oluşturdu.
Parmak iziyle, göz retinasıyla kimlik tespiti yapılabilen, elektronik ortamda oy kullanma imkânına kavuşana kadar mevcut şartlarda neler yapılabilir:
1- Seçim evrakları ÖSYM’NİN sınavlarda kullandığı kurye sistemi ile seçim günü güvenli bir şekilde okullara taşınabilir.
2- Büyükşehir, ilçe ve meclis seçimleri için aynı sandığa da atılsa farklı renklerde, üzeri hangi seçime ait olduğu yazılı zarflar kullanılabilir.
3- Muhtarlık seçimleri için de diğer seçimler gibi başvuruları önce alınarak oy pusulası düzenlenmeli ve tercihler “EVET” mührü ile alınmalıdır.
4- Sandık görevlileri daha titiz seçilmeli ve daha disiplinli eğitimden geçirilmelidir.
5- Seçim sonuçlarının işlendiği tutanaklar daha kullanışlı olmalı, aranan eşitlikler ve toplamlar daha belirgin olmalı ve oklarla yönlendirme yapılmalıdır.
6- Oy sayımında işlem sırasını daha ayrıntılı gösteren yönergeler hazırlanmalıdır.
Talat YAVUZ
Eğitim Bir Sen İstanbul 4 No’lu Şube Başkanı
