Trakya Üniversitesi Kimya Bölümü Öğretim Üyesi ve aynı zamanda Rektör yardımcısı olan Prof. Dr. Türkyılmaz ve Aksoy sebze ve meyvelerin güneş ışınlarının benzeri ışınlarla sağlıklı bir şekilde kapalı ortamda kurutulacağı bir makine yapmak için 2013 yılında çalışmalara başladı.
Makineyi Trakya Teknopark'ta kurdukları şirkette tasarlayan Türkyılmaz ve Aksoy'un "Güneşi İçine Hapseden Kurutma Makinesi Projesi", Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığından (KOSGEB) hibe desteği aldı. Makine, Amerikan Patent Enstitüsünce de tescillendi.
AA muhabirine konuşan Türkyılmaz, mevcut yöntemlerle meyve ve sebzelerin kurutulmasındaki en büyük sorununun kirletici dış etkenler olduğunu söyledi.
"Aflatoksin" gibi kuru meyvelerde kalan maddeler edeniyle ihracatın büyük sekteye uğradığını söyleyen Türkyılmaz, "Biz de bunu öngörerek bir makine yapalım ve içerisinde güneşi simüle edelim dedik. Düşük enerjili bir ultraviyole koyarak güneşin dünyaya geldiği gibi doğal bir sistem oluşturduk." dedi.
Açık havada kurutulan sebze ve meyvelerin havayla ve böceklerle temas ettiği için kirlendiğini ve mevcut makinelerde de açık sistemle kurutma yapıldığını belirten Türkyılmaz, "Açık havadaki kurutma ya da geleneksel kurutma bizim ihracatımıza çok büyük zarar veriyor. Bizim sistemimiz kapalı. Kapalı olması daha düşük enerji harcamasını ve kirliliğinin de çok düşük olmasını sağlıyor. Laboratuvar çalışmalarında bunu ispatladık ve gördük." diye konuştu.
Türkyılmaz, makinenin sanayi tipi olarak tasarlandığını ancak ileride ev tipi olarak da geliştirilebileceğini ifade etti.
"DONDURARAK SAKLAMADAN DAHA UCUZ"
Makineyi tasarlarken, geleneksel saklama yöntemi olan kurutmadan yola çıktıklarını ifade eden Türkyılmaz, şöyle devam etti:
"Son dönemde mutfaklarımızda gıdalar donduruluyor. Derin dondurucuya bir meyveyi attığınız zaman onu tüketene kadar eksi derecelerde saklamanız gerekiyor. Bunu çok büyük bir enerji kaybı ve maddi kayıp olarak görüyorum. Atalarımızın yöntemi kurutma yöntemi. Biz bu cihazı tasarlarken o yöntemden ilham aldık. Bol döneminde gıdaları alıp kurutup bir kavanoza koyduğunuzda ücretsiz ve hafif bir şekilde saklayabilirsiniz. Bu çevresel anlamda da çok değerli. Biz güneş ışınlarını bir makinenin içine hapsettik. Bu kurutma mantığı makine aracılığıyla mutfaklarda da kullanılırsa enerji kazancının olacağını düşünüyorum."
Projenin patent haklarının İstanbul'da faaliyet gösteren bir firma tarafından satın alındığını söyleyen Türkyılmaz, tasarladıkları makinenin patentli olduğunu ve bütün haklarını firmaya devrettiklerini ve hala birlikte çalışıp daha iyi hale getirmeye çalıştıklarından bahsetti. Gelişmiş haliyle de üretilmeye başlandığını söyleyen Türkyılmaz, satışlar arttığında Türkiye'de üretilen kurutma makinesinin yurt dışına ihraç edeceklerini söyledi. "Bunu yurt dışına hızlı bir şekilde satarsak ve kullanılırsa hem ülkemiz kazanacak hem de üniversite olarak biz çok mutlu olacağız." şeklinde konuştu.
400 KİLO MEYVEYİ KURUTABİLİYOR
Bir ton ağırlığındaki kurutma makinesi, meyvenin kesilme boyutuna ve büyüklüğüne göre aynı anda 300-400 kilogram meyveyi kurutabiliyor. Meyve ve sebzelere göre kurutma süreleri değişiyor. Endüstri 4.0'a uygun olarak üretilen makine, her kurutmayı hafızasına alıp bir sonraki kurutmada en iyi değerleri kullanıyor.
