Tavla oynamak günahmıdır? Tavla oynamın dinen hükmü nedir?
Fıtrat dini olan İslam insanların maddi ve manevi ihtiyaçlarını, bu arada meşru eğlenme ihtiyacını dikkate almış ve bununla ilgili ilkeler koymuştur. Eğlenmede temel ilke, dinin koyduğu emir ve yasaklara doğrudan ya da dolaylı şekilde aykırı olmamaktır.
Dinimizde eğlenmenin ibadetleri ve aslî görevleri terk ve ihmale yol açacak şekilde birinci plana alınmaması öngörülmekte ve tercih edilecek oyunun yararlı olması tavsiye edilmektedir. İçerisinde kumar ve benzeri yasak hususlar bulunmayan oyunlar “eşyada asıl olan mubah oluştur” ilkesi gereğince genel olarak mubah kabul edilir.
Tavlanın değişik bir türü olan “Nerd” ile ilgili olarak Hz. Peygamber (s.a.s.)’den nakledilen (Müslim, Şi’r, 10; Ebû Dâvûd, Edeb, 56; İbn Mâce, Edeb, 43; el-Muvattâ, Rü’yâ, 6) olumsuz içerikli hadislerden ve sahâbî uygulamalarından hareketle bilginlerin bir kısmı tavla oynamanın haram olduğunu ifade ederken Hanefîler tahrîmen mekruh olduğunu söylemişlerdir (Merğînânî, el-Hidâye, IV, 96; İbn Kudâme, el-Muğnî, IX, 170-171; İbn Nüceym, el-Bahru’r-râik, VIII, 236-237; Şirbînî, Muğni’l-muhtâc; IV, 428).
Bu hüküm hadis kaynaklarındaki “nerd” rivayetlerine dayanmaktadır. Bu rivayetlerden tavlanın o dönemde kumar maksadıyla oynandığı ve insanları farz ibadetlerden alıkoyduğu anlaşılmakta ve bu konudaki şiddetli uyarıların bu maksatla yapıldığı düşünülmektedir. Nitekim, bazı âlimler kumara vesile yapılmamak kaydıyla tavla oynamayı caiz görmüşlerdir (Karâfî, ez-Zahîra, XIII, 283).
Kumara vesile edilmeyen, ibadetlerden alıkoymayan ve zaman israfına sebep olmayan tavlanın doğrudan haram olduğu söylenemez. Bununla beraber tavla yerine kelime oyunu, bilgi-işlem oyunları, matematik oyunları gibi eğitici oyunların tercih edilmesi, hem ilgili insanların ihmal edilmemesi, hem vakti daha iyi değerlendirmek bakımından daha isabetli olur. Günümüzde bilgisayarlarda zararlı oyunların yanı sıra, eğitim için kullanılan faydalı oyunlar da olduğundan bunları da yukarda zikredilen ilkeler çerçevesinde değerlendirmek gerekir.
Kaynak: Diyanet İşleri Başkanlığı
