Pekmez üreticilerinin vazgeçemediği külek sadece Kilis'te üretiliyor. Pekmez sezonu öncesinde yoğun bir şekilde üretilen külekte hem el hem ayak aynı anda kullanılıyor. Pekmez saklama kabı olarak kullanılan ve söğüt ağacından yapılan külek üretimi pekmez sezonunun hemen öncesinde hummalı bir şekilde sürdürülüyor. Plastik kaplar yerine tercih edilen ahşap küleklerde pekmezler sağlıklı ve uzun süre muhafaza ediliyor olması nedeniyle üreticilerden ilgi görüyor.
YURT DIŞINA İHRAÇ EDİLİYOR
Kapağı ve gövdesi ayrı ayrı yapılan külek, uzun uğraşlar sonucunda tamamlanıyor. Farklı aşamalardan geçen küleklerden günde 80-100 adet üretilebiliyor. Meşakkatli aşamaların ardından külekler Türkiye'nin dört bir tarafına ve yurt dışına ihraç ediliyor.
Mesleği idame ettirecek eleman bulmakta da zorlanan külek ustaları, sabır ve yoğun çaba gerektiren bir çalışma ile külekleri hazır hale getiriyor. Yapımı esnasında ustalar, hem ayağını hem elini aynı anda kullanarak, pekmezlerin saklanacağı küleklere son halini veriyor.
Külek ustası Mehmet Ali Özkaya, külekçiliğin baba mesleği olduğunu ifade ederek, "1950'li yıllardan beri babam uğraşırdı. Ben de yaklaşık 45-46 yıldır bu mesleğin içerisindeyim. Türkiye geliştikçe her şey makineleşmeye başladı. Biz daha önce küleği elle yapardık. Ağacın düzleşmesini, eğilimlerinin alınmasını elle yapardık. Şimdi ise makineler olduğu için daha basit yapıyoruz. Türkiye'de sadece Kilis'te bir meslektir. Kilis'e özgü bir meslektir. Bu meslek sadece Kilis'te yaşatılmaktadır" dedi.
"HERKES DOĞALLIK ARIYOR"
Özkaya, daha önce 25-30 külekçi esnafı bulunduğunu ifade ederek, "Şu anda 6-7 esnafa düştük. Külek pekmezini söğüt ağacından yapıyoruz. Son zamanlarda bazı arkadaşlarımız kayın ağacından yapanlar var. Ama özelliği söğüt ağacından külek yapmaktır. Biz sadece Kilis'teki pekmezcilere üretiyoruz. Tokat ve Karadeniz'e üretip gönderen arkadaşlarımız da var. Herkes doğallık arıyor, pekmezin de doğal olarak konduğu kap, külektir. En sağlıklı ve doğalı da külektir. İyi bir usta çalışırsa 50 ile 70 TL arasında değişen fiyatla para kazanabilir" ifadesini kullandı.
