Torba yasa ile kira artışları yeni esasa bağlandı. Yeni döneme girerken kira artışı bir önceki kira yılının üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşulu ile hakim tarafından tayin ediliyordu. Kira artışlarında esas TÜİK-ÜFE oranıydı. Artık kira artışı eski yasada olduğu gibi TÜİK-ÜFE artış oranına göre değil TÜİK-TÜFE artış oranına göre belirlenecek. Böylece kiracılar yüzde 50 kar sağlayacak. Türk Borçlar Kanunu kapsamında Yİ-ÜFE'ye göre belirlenen kira artış oranları, artık TÜFE'deki 12 aylık ortalamalara göre hesaplanacak.
ENFLASYONUN ÜSTÜNDE ZAMMA ÖNLEM
Türkiye Tüm Emlak Müşavirleri Federasyonu Başkanı Hacı Ali Taylan, yapılan değişikliğin olumlu bir adım olduğunu söyledi.
Taylan, "Yİ-ÜFE gibi TÜFE oranı da yüksek seyrediyor. Dolayısıyla kiracı ve ev sahipleri bu oranları uygulayamıyordu. Vatandaşın kira artışı için uyguladığı oran yüzde 10'lar seviyesinde. Arz-talep dengesi olduğu için arzda fazlalık var. Dolayısıyla geçen yıl kiraya verdiğimiz bir yeri, bu sene aynı fiyata veremiyoruz. Dolayısıyla enflasyon oranları zaten uygulanamıyordu, uygulanmasın da." dedi.
Genelde kira artışlarında yüzde 10-15 oranlarının uygulandığını ifade eden Taylan, "Gelecek dönemde kira artışlarının bu oranları geçeceğini zannetmiyorum. Kiralamalarda kış ayları nedeniyle zaten durgunluk var, yaz döneminde daha yoğun olur." diye konuştu.
KİRADA 12 AYLIK ORTALAMA BAZ ALINACAK
Tüketici Başvuru Merkezi Genel Başkanı İbrahim Güllü de kira artışlarında TÜFE'nin dikkate alınmasına ilişkin düzenlEmeyi son derece olumlu karşıladıklarını belirtti.
Kirada 12 aylık ortalamaların baz alınması ve bunun aşılamayacak olmasının da tüketici, kiracı ve ev sahipleri açısından olumlu olduğunu ifade eden Güllü, şunları kaydetti:
"Enflasyon baz alınacağı için tüketici ya da kiracının enflasyona ezdirilmemesi söz konusu oluyor. Bu düzenlemeyle kira bedellerine enflasyonun üstünde zam yapılmasının önü kapatılmış oldu. Bu da vatandaşın bütçesine katkı sağlayacak. Ev sahipleri de yüksek artış talep edip alamama sıkıntısı yaşamayacak. Bu düzenleme, kira davalarındaki artışın da önüne geçecek. Adliyelerde, kira artışı ve kira bedellerinin ödenmemesine ilişkin çok sayıda dava var.Toplumsal açıdan da önemli bir düzenleme yapılmış oldu.'
Posta gazetesi yazarı Tamer Heper bugünkü köşesinde, bu konuyu detaylı bir şekilde açıklıyor. İşte o yazı...
TORBA YASA RESMİ GAZETE'DE YAYIMLANDI
18 Ocak 2019 tarihli Resmi Gazete’de (Resmi Gazete izlerinde çünkü artık Resmi Gazete abone olsanız bile size gelmiyor. Basımı ve dağıtımı neredeyse yasaklandı. Onun için sadece izini sürüyoruz) tam 70 maddelik bir torba yasa yayınlandı. Bu torba yasa içindeki bir madde çok geniş kesimleri ilgilendiriyor.
KİRA ZAM ORANI TÜFE'YE GÖRE BELİRLENECEK
Bu kesimlerden biri de kiracılar. Torba yasa ile kira artışları da yeni esasa bağlandı. Bugüne kadar ne diyorduk? Yeni döneme girerken kira artışı bir önceki kira yılının üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşulu ile hakim tarafından tayin edilir. Bu cümle bizim değil Türk Borçlar Kanunu’nun 344’üncü maddesindeki cümleydi. Yani kira artışlarında esas TÜİK-ÜFE oranıydı. Aslında bu cümle eksikti, uygulanmasında zorluk yaşayabiliyorduk. Çünkü TÜİK-ÜFE oranları tam dört ayrı rakamdı. Yasanın bunlardan hangisini söylemek istediği belirsizdi. Ben zaman zaman bu eksik cümle varlığını eleştirmiştim.
KİRA ARTIŞI 12 AYLIK ORTALAMAYA GÖRE BELİRLENECEK
Şimdi kira artışlarını yeniden düzenleyen torba yasanın 56’ncı maddesi hem bir yenilik getirdi hem de açıklamayı yaptı. Bu maddeye göre yeni kira yılında kira artışı eski yasada olduğu gibi TÜİK-ÜFE artış oranına göre değil TÜİK-TÜFE artış oranına göre belirlenecek. Ayrıca TÜİK-TÜFE oranı da dört ayrı esasa göre belirlendiğinden buna açıklık getirilmiş. “Artışlar TÜİK-TÜFE 12 aylık ortalamaya göre belirlenecek.” Bu 12 aylık ortalama sözü çok önemli. Zira eski yasa metninde hangi ortalamanın alınacağı yazılmadığı için tereddüt vardı.
Peki bu değişiklik kiracılara ne yarar sağladı? Çoook. Zira TÜFE neredeyse ÜFE’nin yarısı kadar. Yani eski metne göre bugünlerde kiraya yaklaşık yüzde 28 zam yapılacakken şimdi yüzde 16’larda zam yapılacak. Yani kiracı yüzde 50 kadar yarar sağlayacak. Bu oran her ay yayınlanacak. Bunlara bakacağız ama zam yaklaşık yüzde 50 azaldı. Bu da iyi haber işte.
