Ege'de yer yerinden oynuyor: Volkan patlaması Türkiye'yi etkiler mi? O, bölgedeki uçakları düşürebilir mi?
110
Ege'de yer yerinden oynuyor: Volkan patlaması Türkiye'yi etkiler mi? O, bölgedeki uçakları düşürebilir mi? İşte, önemli detaylar...
210
Yunanistan’ın Santorini Adası çevresinde başlayan sismik hareketlilik devam ediyor. Ege Denizi beşik gibi sallanıyor. Bölgede 26 Ocak’tan bu yana gerçekleşen deprem sayısı 750’yi geçti. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) saat 16.04’te aynı bölgede 5,2 büyüklüğünde bir deprem kaydedildiğini bildirdi. Peki bölgede olası bir yanardağ patlaması Türkiye'yi ne kadar etkiler?
310
Ege Denizi bugün de beşik gibi sallanıyor. Yunanistan’ın ünlü Santorini Adası’nın kuzeydoğu bölgesinde neredeyse her saniye deprem oluyor. Bölgede bugün de çok sayıda sarsıntı kaydedildi. Deprem fırtınası Yunanistan kadar bizi de tedirgin etti. Komşuda yaşanacak olası bir yanardağ patlaması Türkiye’yi ne kadar etkiler? Ege kıyılarımızda tsunami olur mu, küller bize kadar gelir mi? Tüm bu soruları Prof. Dr. Şükrü Ersoy cevapladı.
410
DEPREMLER TEKTONİK DEĞİL VOLKANİK DEPREMLER
Bu depremler tektonik değil magmatik kökenli, yani volkanik depremler. Yunanlar bile tektonik diyorlar ama ben baştan beri volkanik kökenli olduğunu söylüyorum. Böyle bir tektonik deprem olmaz. Bakın 5 büyüklüğüne kadar depremler meydana geliyor. Bir türlü daha büyüğü olmuyor.
510
VOLKANLARIN DOĞUM SANCISI ÇEKİYOR
Çünkü Santorini Adası’nın denizaltında ve devamında başka volkanlar da var. Kolumbo gibi ya da daha yüzeylenmemiş, su yüzeyine çıkmamış yerlerde bazı volkanlar var. Bunlar onların doğum sancıları. Dolayısıyla bunu iyi okumak gerekiyor, bu depremler tektonik değil volkanik depremlerdir.
610
VOLKANLAR PATLARSA KÜLLER TÜRKİYE'Yİ ETKİLEYEBİLİR
Volkanların patlaması Türkiye’yi etkileyebilir. Çünkü oradaki volkan tipleri kül püskürtebilen volkanlar. Bunlar rüzgâr sistemleriyle Türkiye’ye doğru da gelebilirler. Hem deniz dalgalarıyla hem de yukarıdan gelebilirler.
710
KÜLLER UÇAKLARI BİLE DÜŞÜREBİLİR
Bazen şiddetli püskürmelerde küller 7 kilometre yukarıya kadar çıkabiliyor. Hatta havadaki uçuşları bile engelleyebilir. Üstünden geçtiğinizde uçağın düşmesine bile neden olabilir. 2010’da İzlanda’daki bir volkanda, 100 bin uçak seferi iptal edildi.
810
TÜRKİYE KIYILARINDA TSUNAMİ OLABİLİR
Eğer bir denizaltı heyelanı olursa, volkan püskürmese bile tsunami olabilir. Büyük bir depremde de tsunami olabilir. Tabii ki tüm kıyılara ulaşır, tsunami dalgaları öyle kısa mesafede değil uzun mesafede hareket edebilen dalgalardır. Başta bizim Muğla kıyıları, Bodrum, Datça, Bozburun gibi kıyılarımıza gelir, en erken ulaşacağı yerler oralar. Ama bu İzmir’e bile gidebilir.
910
TÜRKİYE'YE ULAŞMASI YARIM SAAT SÜRER
Tsunami için Türkiye’de erken uyarı sistemi var. AFAD bu görevi Kandilli’ye verdi. Aynı zamanda bu uyarı tüm Akdeniz’i de içeriyor. AFAD gibi her ülkenin kuruluşları var ve o ülkelere de uyarılar gidecek. Mısır’a, İtalya’ya uyarılar gidecek. Orada olursa da bize uyarı gelecek. Kıyı kesimlerinde siren sistemleri var. Vatandaşların hangi sesin hangi anlama geldiğini bilmesi gerekiyor. Afet yönetiminde vatandaşların da bu işlerden haberdar olması mutlaka şart. Tsunami gerçekleştiğinde 140 kilometre mesafesi bulunan Türkiye kıyılarına ulaşması, yaklaşık yarım saati bulur. 30 saniyede haber duyulur ve gerekli tedbir alınır.
1010
KOLUMBO VOLKANI BİR MEDENİYETİ BİTİRMİŞTİ
Bir ucu Kos’a bir ucu Sousaki’ye dayanan Güney Ege Volkanik Yayı üzerindeki çok sayıda volkandan biri olan Santorini çevresindeki sualtı Kolumbo yanardağı en son M.Ö. 1400 yılında patlamış, tsunami Kıbrıs’ı bile etkilemişti. Bu patlama Minos medeniyetinin de sona ermesine yol açtı.
