ABD'nin New York kentinde İran'a yönelik yaptırımların delinmesiyle ilgili davada Reza Zarrab'ın çapraz sorgusu devam ediyor.
Davada savcılık ile vardığı anlaşma çerçevesinde iddia makamı adına tanıklık yapan Zarrab, geçen hafta içerisinde ifadesini vermişti.
Zarrab'ın ifadesi Pazartesi günü tamamlanmış ve davada yargılanan tek sanık olan eski Halkbank Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Hakan Atilla'nın savunma ekibi tarafından çapraz sorgusuna geçilmişti.
Zarrab'ın çapraz sorgusu, şu ana kadar Atilla'nın avukatlarından Cathy Fleming tarafından yapıldı. Fleming, ortağı olduğu hukuk bürosunun internet sitesinde yer alan bilgiye göre, genellikle "beyaz yakalıların" dahil olduğu suç davaları ile ticari davalarda yer alıyor. Fleming'in bugüne kadar çoğunluğu federal mahkemede görülen 50'den fazla davada yer aldığı belirtiliyor.
Image caption Mehmet Hakan Atilla'nın savunma ekibi: Cathy Fleming (solda) ve Victor Rocco (sağda)
ABD hukuk sisteminde, çapraz sorgu yöntemi, avukatlara kendileri aleyhine tanıklık yapan kişilere sorular yöneltme hakkı tanıyor.
Hukuk uzmanları, çapraz sorgu sırasında avukatlar tarafından "yönlendirici," yani alınmak istenen yanıtı da içinde barındıran net sorular yöneltilebileceğini söylüyor. Bu da genellikle soruların evet ya da hayır gibi tek kelimeyle yanıtlanacak nitelikte olduğu anlamına geliyor.
Çapraz sorguda başlıca iki hedef var
Fleming'in de bu kategoriye giren çok sayıda soru yönelttiği görülüyor. Fleming'in soruları, "Zarrab'ın ABD yetkilileri ile işbirliği süreci", "Hakan Atilla ile Zarrab arasındaki ilişki" ve "Zarrab'ın dağıttığını açıkladığı rüşvetler" başlıkları altında şekillendi.
Duruşma salonunda bulunan gazeteciler, Zarrab'ın sorulara nazik ve rahat bir şekilde yanıt verdiğini söylüyor. Zarrab'ın "evet" ya da "hayır" gibi kısa yanıtların yanı sıra bazı sorulara da uzun yanıtlar verdiği belirtiliyor. Ayrıca, hatırlamadığını söylediği ya da kendisine hatırlatılmasını istediği bazı sorular da oldu.
ABD'de çapraz sorguda savunma ekipleri genellikle iki amaca ulaşmayı hedefliyor. Bunlardan ilki, iddia makamının tanığından, temsil ettikleri sanığın savunmasına yardımcı olacak bilgiler vermesini sağlamak; diğeri de tanığı jürinin gözünde "itibarsızlaştırarak" söylediklerinin inandırıcılığını azaltmak.
Zarrab Atilla ile ilişkisini anlattı
Fleming de çapraz sorgu sırasında Zarrab'a hem Atilla ile ilişkilerine yönelik hem de geçmişte ve ABD'de cezaevinde olduğu sırada yaptıklarıyla ilgili sorular yöneltti.
Zarrab, Atilla ile aralarında "hiçbir zaman bir rüşvet ilişkisi olmadığını" ve hatta telefonunda numarasının kayıtlı bile olmadığını söyledi.
Zarrab, Atilla ile birbirlerinden hoşlanmadıklarını, dahası Atilla'yı "tekere çomak soktuğu gerekçesiyle" Halkbank'ın o dönemki genel müdürü Süleyman Aslan'a şikayet ettiğini de sözlerine ekledi.
Fleming, Zarrab'a geçmişteki bazı davranışları ve rüşvet verdiği iddialarıyla ilgili sorular da yöneltti. Bu soruların, Zarrab'ı itibarsızlaştırarak, jüri üyelerinin gözünde söylediği sözlerin ve verdiği ifadenin inandırıcılığını azaltmayı hedeflediği belirtiliyor.
Çapraz sorgu sırasında Zarrab, cezaevindeyken sentetik marihuana kullandığını ve kendisine alkol getirmesi ile cep telefonunu kullandırtması karşılığında bir ceza infaz memuruna 45 bin dolar ödeme yaptığını kabul etti.
Fleming, savcılığın isteğiyle soruşturma ile ilgisi olabilecek kişilere tuzak kurup kurmadığı sorusunu yöneltti. Zarrab ise bunu reddetti ancak yaptığı anlaşma çerçevesinde "böyle bir talep gelirse yerine getirmek zorunda olduğunu" söyledi.
Fleming ayrıca, Zarrab'ın mahkemedeki ifadesi ile Federal Soruşturma Bürosu'na (FBI) verdiği ifadenin birbirinden farklı olduğunu da öne sürdü.
Zarrab'ın savunma avukatları tarafından yapılan çapraz sorgusunun önümüzdeki günlerde de devam etmesi bekleniyor.
