Sokağa çıkma kısıtlamalarında çalışanların hakları nelerdir?
Kovid-19 salgınında vakaların giderek artması sebebiyle yeni önlemler alınıyor. Geçtiğimiz hafta İçişleri Bakanlığı'nın yayınladığı genelgeyle sokağa çıkma kısıtlamaları başlatıldı. Bu kısıtlamayla belli başlı işletmelerde faaliyetlerini durdurdu. Akıllara ise bu sektörlerde çalışanların durumu ne olacak sorusu geldi.
114
Vatandaşlar tarafından yeniden kısa çalışma ödeneğine dönülüp dönülmeyeceği merak konusu oldu. Mart ayında Koronavirüs tedbir amaçlı sokağa çıkma yasakları ve kısıtlamalar uygulanmıştı.
214
Koronavirüs önlemleri kapsamında; önce kısa çalışma ödeneği devreye sokularak, şartları esnetildi, ardından ücretsiz izne ayrılanlar için de nakdi ücret desteğine geçildi. Mayıs ayında ise 3.2 milyondan fazla çalışan kısa çalışma ödeneğinden yararlandı.
314
Haziran ayında normalleşme sürecine geri dönülmesiyle birlikte faaliyete yeniden geçen işyerlerine normalleşme desteği verilmeye başlandı.
414
Tekrar devreye sokulan yeni kısıtlamalar nedeniyle çoğu işletme faaliyetini durdurmak zorunda kaldı. Bunların bir kısmı normalleşme desteğinden yararlanan işletmeler. Peki, bu işletmelerde çalışanların durumu ne olacak? Kısa çalışma ödeneğine yeniden dönülebilecek mi, dönülürse kimler bundan, nasıl yararlanacak? İşte merak edilen detaylar...
514
Kıs Çalışma Nedir?
İşyerindeki çalışma sürelerinin geçici olarak azaltılması veya durdurulması hallerinde, üç ayı aşmamak üzere sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlayan bir uygulamadır.
614
Her işçi kısa çalışma ödeneği alabilecek mi?
Koronavirüs (Covid-19) kaynaklı zorlayıcı sebep gerekçesiyle yapılan kısa çalışma başvurularında işçilerin ödenekten yararlanabilmesi için; İşverenin kısa çalışma talebinin uygun bulunması, İşçinin kısa çalışmaya tabi tutulması ve Kısa çalışmanın başladığı tarih itibarıyla son 60 gün hizmet akdine tabi olması ve son 3 yılda en az 450 gün süreyle prim ödeme şartlarını taşıması gerekmektedir.
714
30 Hazirandan sonra işe girenlerde ödenekten yararlanabilir mi?
Hayır, 30 Haziran’dan sonra işe girenler kısa çalışma ödeneği alamayacak.
814
Normalleşme desteği alan işyerleri kısa çalışmaya dönebilecek mi?
Dönebilecek; ancak 30 Haziran tarihine kadar kısa çalışma ödeneğine başvurmuş ve yararlanmışsa, aynı çalışanlar için, aynı şartlarda yeniden ödenecek alabilecek.
914
Kısa çalışma ve normalleşme desteğinden aynı anda yararlanılabilir mi?
Hayır, yararlanılamaz. İşletmenin faaliyeti durdurulmuş ya da kısıtlanmışsa sadece kısa çalışma ödeneği alabilir. Normalleşme desteği, faaliyetine tam devam eden işyerleri için geçerli.
1014
Kısa çalışma ödeneğinin şartlarında değişiklik var mı?
Değişmedi; çalışanın, kısa çalışmanın başladığı tarih itibarıyla son 60 gün hizmet akdine tabi olması ve son 3 yılda en az 450 gün süreyle prim ödemiş olması gerekiyor. Bu şartlar sonradan yerine getirilse bile 30 Haziran’a kadar çalışan için başvuru yapılmamışsa yine kısa çalışmadan yararlanılamaz.
1114
Kısa çalışmadan ne kadar süre yararlanılabilecek?
Kısa çalışma ödeneğinin süresi 31 Aralık tarihine kadar uzatıldı. Ancak yeni yasa ile bu süre 2021’nin haziran sonuna kadar uzatılabilir.
1214
ÜCRETSİZ İZİN
Yeni kısıtlamalar nedeniyle kısa çalışma ödeneği alamayan çalışan ücretsiz izin desteği alabilir mi?
İşverenin, işten çıkarma yasağı 17 Ocak tarihine kadar devam ediyor. Bu şartlarda çalışan kısa çalışma ödeneği alamıyorsa işveren çalışanı ücretsiz izne çıkartabilir ve bu durumda çalışanlar da ücretsiz izin desteğinden, yani nakdi ücret desteğinden yararlanabilir. Nakdi ücret desteği de 17 Ocak 2021’e kadar devam edecek. Ancak bu süre istenirse 2021’nin Haziran ayına uzatılabilecek.
1314
Ücretsiz izne çıkartılan çalışanlar kaç TL ödenek alabilecek?
Ücretsiz izine ayrılanlara günlük 39,24 TL, aylık da 1.177 TL ödenecek.
1414
Yeni kısıtlamalarla yeniden kısa çalışma veya ücretsiz izin alan çalışanların sigortaları ne olacak?
Kısa çalışma ödeneği almaya devam edenlerin emeklilik sigorta primleri ödenmiyor.
Normalleşme desteği alıp ya da destek almasa da haziran sonrasında işbaşı yapan işyerleri yeniden kısa çalışma ödeneği ve ücretsiz izin desteğinden yararlanmaya başlarlarsa, çalışanların emeklilik primleri bu süreçte yine ödenmeyecek.