Resmi Gazete'nin son sayısında yer alan tebliğ kapsamında, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası'nın (TCMB) Türk Lirası için zorunlu karşılık oranlarını artırdığı ifadesi yer aldı. Bu düzenleme kapsamında, mevduat kabul eden bankaların bu mevduatlara karşılık olarak Merkez Bankası'nda bulundurmak zorunda oldukları oran da yükseldi.
Resmi Gazete'de yer alan düzenlemeye göre; Türk Lirası zorunlu karşılık oranları mevduat/katılım fonu, vadesiz, ihbarlı, 1 aya kadar ve 3 aya kadar (3 ay dahil) vadeli yüzde 6'dan yüzde 8'e, 6 aya kadar (6 ay dahil) vadeli yüzde 4'ten yüzde 6'ya, 1 yıla kadar vadeli yüzde 2'den yüzde 4'e, 1 yıl ve 1 yıldan uzun vadeli yüzde 1'den yüzde 3'e, çıkarıldı.
Yatırım bankaları için fonları için yüzde 6'dan yüzde 8'e, diğer yükümlülükler 1 yıla kadar (1 yıl dâhil) vadeli yüzde 6'dan yüzde 8'e, 3 yıla kadar (3 yıl dahil) vadeli yüzde 3,5'ten yüzde 5,5'e, 3 yıldan uzun vadeli yüzde 1'den yüzde 3'e çıkarıldı.
ZORUNLU KARŞILIK NEDİR?
Zorunlu karşılık, diğer adıyla munzam karşılık; mevduat kabul eden bankaların bu mevduatlara karşılık olarak Merkez Bankası'nda bulundurmak zorunda oldukları mevduatların oranıdır. Enflasyon ve büyüme arasındaki tercihe göre Merkez Bankası tarafından belirlenen bu oranla birlikte bankalar da para politikalarında çeşitli değişiklikler yaparak karardan en az etkilenmeyi hedefler.
ZORUNLU KARŞILIK ORANININ YÜKSELMESİ NE ANLAMA GELİR?
Eğer bankalar atıl rezervlere sahip değilse, zorunlu karşılık oranı artırıldığında bankalar verdikleri kredileri geri çağırırlar ve bu durum para arzının azalmasına neden olur. Zorunlu karşılık oranı düşürüldüğünde ise zorunlu karşılıkların bir kısmı kullanılabilir rezerv şekline dönüşür, bu da bankaların kredi tabanını artırır. Bankaların kredi tabanın genişlemesi de para arzının artmasına neden olur.
Zorunlu karşılık oranının arttırılması daralmacı para politikasına, oranın azaltılması ise genişlemeci para politikasına işaret eder.