Heimlich manevrası tıkanmış havayolu üzerinde baskı uygulayarak engeli çıkarmayı amaçlar. Kişiye arkadan yaklaşılır, iki el yukarı doğru yerleştirilir ve alt göğüs kemiğinin hemen üzerine baskı yapılır. Bu baskı, kuvvetli bir şekilde yapılır ve havayolu üzerindeki engelin hareket etmesini sağlar. Heimlich manevrası, hızlı ve etkili bir şekilde tıkanıklığı açarak kişinin nefes almasını sağlayabilir ve hayat kurtarabilir. Peki, Heimlich manevrası hangi durumda uygulanır? Tıkanmanın neden olduğu acil durumlarda kullanılan ve gerektiğinde profesyonel yardım yapılmalıdır.
Heimlich Manevrası Nedir, Nasıl Yapılır?
Heimlich manevrası, bir kişinin tıkanmış solunum yolunu açmak için kullanılan bir ilk yardım tekniğidir. Manevra şu adımlarla uygulanır: Tıkanan kişinin arkasına geçin ve ayağını biraz ayırarak durmasını sağlayın. Bir elinizi yumruk yapın ve yumruğu diğer elin içine yerleştirin. Bu yumrukla kişinin göbek deliği ile göğüs kemiği arasına yerleştirin. Diğer elinizi yumruğun üzerine koyun ve hızlı ve keskin bir şekilde aşağı doğru bastırın. Bu baskı ile tıkanıklık çoğunlukla çıkarılabilir. Ancak, dikkatli olunmalı ve gerektiğinde profesyonel yardım alınmalıdır.
Heimlich manevrası, tıkanmış solunum yolunu açmak için hızlı ve etkili bir yöntemdir. Doğru şekilde uygulandığında, hayati bir durumu kurtarabilir. Bu manevra, tıkanıklığı ortadan kaldırarak kişinin nefes almasını sağlar. Ancak, yanlış uygulanması veya gereksiz durumlarda kullanılması ciddi yaralanmalara yol açabilir. Heimlich manevrasının doğru şekilde öğrenilmesi ve acil durumlarda gerektiği gibi kullanılması önemlidir.
Heimlich Manevrası Hangi Durumda Uygulanır?
Heimlich manevrası, bir kişinin solunum yollarının tıkanması durumunda uygulanan bir ilk yardım tekniğidir. Solunum yollarının tıkanmasına genellikle yemek, yiyecek veya yabancı bir cisim neden olabilir. Bu durumda, tıkanıklık nedeniyle hava akışı engellendiği için hızlı müdahale hayati önem taşır. Heimlich manevrası, tıkanıklığı gidermek ve hava yolunu açmak için karın bölgesine baskı uygulayarak yapılan bir müdahaledir.
Bu basınç, tıkanıklık nedeniyle hava yolunun açılmasını sağlar ve kişinin nefes almasını sağlar. Heimlich manevrası, solunum yollarının tıkanması durumunda yaşam kurtarmak için kullanılan etkili bir yöntemdir.
Heimlich Manevrası Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Boğulmalarda 4 dakikadan daha uzun süre beyne oksijen gitmemesinin, beyin hasarı ve ölüme sebebiyet verdiği kabul edilir. Bu sebeple herkesin boğulmalara karşı ilkyardım bilmesi önemlidir. Uzmanlar boğulmalarda karna baskı yapılmasını tavsiye eder. Tam tıkanmalarda uygulanan Heimlich manevrasının yapılacağı kişinin durumu önemlidir. Bu kişiler;
- Hamile yetişkinler veya bir yaşından küçük bebekler,
- Bir yaşından büyük çocuklar ve hamile olmayan yetişkinler,
- Kendiniz olabilir.
Heimlich manevrasından sonra da boğazda ve solunum yolunda herhangi bir fiziksel hasarın kalıp kalmadığından emin olmak için mutlaka tıbbi yardım alınmalıdır. Boğuluyor gibi görünen kişi bilinci açık ve öksürüyorsa, cismi kendisi çıkarabilir. Bu durumda Heimlich manevrası uygulanmamalıdır.
Bir Yaşından Büyük Çocuklarda İlkyardım
Çocuk 5 yaşından küçükse veya 20 kilonun altındaysa, yöntem biraz değiştirilmelidir. İlkyardımın uygulanabilmesi için öncelikle çocuğun arkasında diz çökülmelidir. Ardından, tipik Heimlich manevrası, yetişkinlerdekinden daha az güçlü basılar kullanılarak uygulanmalıdır.
Bebeklerde (1 Yaş Altı) Tam Tıkanıklık Olan Hava Yolunun Açılması
Bir yaşından küçük bebeklerde, bebek çok öksürüyorsa veya şiddetli bir şekilde ağlıyorsa müdahalede bulunulmaz. Güçlü öksürükler ve ağlamalar, yabancı cismi hava yolundan dışarı itmeye yardımcı olabilir.
Bebek güçlü bir şekilde öksürmüyorsa veya şiddetli bir ağlaması yoksa; yabancı cisme bağlı havayolu tıkanıklığını açmak için aşağıdaki ilkyardım yönteminin uygulanması gerekir:
- İlkyardımcı, destek için uyluğunu veya kucağını kullanarak bebeği bir kolu üzerine yüz üstü yatırır.
- Bebeğin göğsü el, çenesi ise parmaklarla kavranarak başı vücudundan daha aşağıda olacak şekilde öne doğru eğilir.
- Serbest elin ayasıyla bebeğin sırtına, kürek kemiklerinin arasına hızlı ve kuvvetli şekilde 5 defaya kadar vurulur.
- Diğer kolun üzerine başı elle kavranarak sırtüstü çevrilir.
- Yabancı cismin çıkıp çıkmadığına bakılır.
- Çıkmadıysa ikinci ve üçüncü parmak kullanılarak göğüs kemiğinin alt kısmına meme uçlarının altı hizasında 5 kez bası uygulanır. Bası bebeğin göğsünü, derinliğinin üçte biri ile yarısı arasında sıkıştıracak özellikte ve hızlı olmalıdır.
- Yabancı cisim çıkana veya bebek uyanıklığını kaybedene (bilinçsiz hale gelene) kadar 5 sırt vurusu ve ardından 5 göğüs basısına devam edilir.
- Bebek bilinçsiz hale gelirse, tıbbi yardım çağırılır ve CPR (temel yaşam desteği) yapmaya başlanılır.