22/1/1990 tarihli ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin II sayılı cetveli kapsamında çalışan sözleşmeli personelin sendika üyeliği, açıktan atama sonrası sendikaya üye olup olamayacağı ile ilk 6 aylık sözleşme süresi içerisinde sendika üyesi olup olamayacakları hususlarında ortaya çıkan tereddütlerin giderilmesine ilişkin olarak Başkanlığımız görüşünü talep eden ilgi yazınız incelenmiştir.
25/06/2001 tarihli ve 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanununun “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde; Bu Kanun, Devletin veya diğer kamu tüzel kişilerinin yürütmekle görevli oldukları kamu hizmetlerinin görüldüğü genel, katma ve özel bütçeli idareler, il özel idareleri ve belediyeler ile bunlara bağlı kuruluşlarda kamu iktisadî teşebbüslerinde, özel kanunlarla veya özel kanunların verdiği yetkiye dayanarak kurulan banka ve teşekküller ile bunlara bağlı kuruluşlarda ve diğer kamu kurum veya kuruluşlarında işçi statüsü dışında çalışan kamu görevlileri hakkında uygulanır..” hükmü yer almaktadır.
Aynı Kanunun “Tanımlar” başlıklı 3’üncü maddesi (a) bendi; “Kamu Görevlisi : Kamu kurum ve kuruluşlarının işçi statüsü dışındaki bir kadro veya sözleşmeli personel pozisyonunda çalışan, adaylık veya deneme süresini tamamlamış kamu görevlilerini ……” hükmünü amirdir.
Diğer taraftan, 22/1/1990 tarihli ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin “İşe Alma” başlıklı 6’ıncı maddesinin ikinci fıkrasında; “İlk defa açıktan işe alınacak sözleşmeli personel ile 6 aylık sözleşme yapılır. Bunların müteakip sözleşmeleri ile yıl içinde memur statüsünden sözleşmeli statüye geçenlerin sözleşmeleri bir kereye mahsus olmak üzere cari yıl sonuna kadar yapılır.” hükmüne yer verilmiştir.
Bu hükümler ve açıklamalar çerçevesinde;
1- 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine tabi olarak ilk defa açıktan işe alınacakların ilk 6 aylık sözleşme dönemi içerisinde sendikaya üye olamayacağı,
2- 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine tabi olarak çalışmakta iken 6 aylık süreyi tamamladıktan sonra sözleşmesi fesih edilen ve aynı kurum ve kuruluşta yeniden açıktan atama yapılan sözleşmeli personelin sendikaya üye olabileceği,
3- 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi olarak başka bir kurumda çalışmakta iken adaylık süresini tamamladıktan sonra istifa ederek, 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye tabi sözleşmeli personel pozisyonuna açıktan atama yapılması halinde, ilk 6 aylık sözleşme dönemi itibariyle sendikaya üye olamayacağı değerlendirilmiştir.