ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü'nün Bilim-2 araştırma gemisi, 2017´den bu yana yürütülen Marmara Denizi Bütünleşik Modelleme Sistemi (MARMOD) Projesi çerçevesinde Marmara Denizi'nde günümüzde oldukça yoğunlaşan deniz salyası üzerinde çalışmalar yürütüyor.
4 gün önce başlanılan çalışmalarda, 100'ün üstünde ölçüm yapılarak elde edilen veriler analiz edildi. Enstitü Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Mustafa Yücel, her yıl Marmara Denizi'nde denetim yaptıklarını belirtti. MARMOD Projesinden bahseden Yücel;
"Müsilajın temel ana nedeni oksijensizleşme ve fazla azot ve fosfordur. Marmara'da yoğun miktarda besin tuzu bulunuyor. Deniz salyası, Marmara'nın şimdilik görünen kısmıdır ve sorun derinliklerde çok daha büyüktür. Bu yıl ki çalışmalarımızı müsilaj sorunu nedeniyle erkene aldık ve Batı'dan ilerleyerek faaliyetlerimize devam ediyoruz," dedi.
FİLTRELEME YAPILAMIYOR!
Marmara'nın iki tabanı olduğunu söyleyen Yücel, "Üstü Karadeniz kökenlidir ve yaklaşık 25-30 metredir. Diğer kısım ise Akdeniz kökenlidir. Bizim de asıl kirlettiğimiz üst kısmıdır. Biyolojik bir parçalanmanın da yaşandığı Marmara Denizi'nde salyalara, organik ve biyolojik yoğunluğa derinliklerde de rastlanılıyor. Suyu aldığınızda dahi hemen hemen filtreleme yapılamıyor. Analizler sonucunda suyun her yerinde ve hatta 30 metreye kadar olan derinliklerde salya ve türevleri bulunuyor," diye açıkladı.
MARMARA MÜSİLAJDAN 5-6 YILDA KURTULABİLİR!
Yücel, Marmara Denizi'nde yoğun bir oksijensizleşme görüldüğünü belirtti. Oksijensizleşme ile salyanın nedeninin aynı olduğu düşünülüyor: Fazla azot ve fosfor yükü.
Yücel'e göre bu sorunların en temel nedeni yaklaşık 20-30 yıldır Türkiye kaynaklı denize girmiş karasal atıklardır. Bu nedenle karasal kaynaklı atıkların bir an önce denize girmesi kesilmelidir. Böylelikle denizin salya ve türevlerinden temizlenmesi 5-6 yılı; sağlıklı bir denize kavuşulması ise 10-12 yılı bulabilir.
ÖNLEMLER İÇİN HIZLI ADIMLAR ATILMALI!
Fiziki olarak bakıldığında öncelikle suyun üzerindeki salyanın toplanması gerektiğini ancak derinliklerde sorunun daha büyük odluğunu belirten Yücel, konuşmasına şunları da ekledi:
"Salya sorunu, Marmara'nın görünen problemidir. Nitekim derinliklerde yer alan önemli sorunların fiziki çözümü yoktur. Karasal atıkların denize girmesinin önüne geçilmesi, evsel atıkların kontrol edilmesi ve ülkemizde bulunan tesislerimizin faaliyete geçmesi sorunlar karşısında alınacak tedbirler arasında yer almalıdır. Ayrıca suda ki salya sorununun bulaşıcı riski düşüktür ve sorun Marmara'ya özgüdür. Gerekli önlemler ve tedbirler alındıktan sonra zaman içerisinde denizdeki değişiklikler takip edilmelidir."