ABD'nin Ankara'daki eski Büyükelçisi James Jeffrey, TRT Haber'e seçim sonuçlarını değerlendirirken, ABD Başkanı Biden'ın Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı tebrik telefonunun içeriğinin büyük bir öneme sahip olduğunu belirtti.
"Türk halkının olağanüstü bir katılım oranı olan yüzde 90'a tebriklerimi iletmek istiyorum. Ayrıca seçimi kazanan Cumhurbaşkanı Erdoğan ve çoğunluğu elde eden parti için tebriklerimi sunuyorum. Bu sonuçlar, önümüzdeki 5 yılda birlik ve beraberlik içinde bir yönetim olacağını göstermektedir. Özellikle Avrupa'da ve Washington'da, Erdoğan ile Biden yönetimi arasında ve Türkiye ile AB arasında bazı konularda sürtüşmeler yaşanmıştı.
Bu nedenle, bazı uzmanlar ABD yönetimi olmasa da Erdoğan'ın popüler olmadığını ve seçimi kaybedeceğini düşünüyordu. Ancak ben AK Parti'nin biraz oy kaybetse de yine Meclis'te çoğunluğu elde edeceğini ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bir dönem daha seçileceği olasılığını göz ardı etmedim.
Çünkü Erdoğan faktörü biliniyor. Son ziyaretimde Türkiye'de duyduğum, toplumun her kesiminden insanın vurguladığı şey, ülkenin son 20 yılda büyük bir ilerleme kaydettiğiydi. Bu nedenle, beklememiz gerektiğini düşündüm ve bekledikten sonra gördük. Gördüğümüz, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bir başka zaferiydi."
BİDEN, TÜRKİYE İLE İLİŞKİ İNŞA ETMEK İSTİYOR
Jeffrey, Türkiye'nin son yıllarda bölgede attığı adımların, Türkiye'nin önemli bir jeostratejik aktör olduğunu gösterdiğini belirtti. Özellikle Körfez ülkeleri, İsrail ve Mısır gibi ortaklarla olan diplomatik ilişkilerdeki önemli değişimlere dikkat çekti. Bu durumun, Türkiye'nin Orta Doğu ve Avrupa'da gerçekten önemli bir jeostratejik rol oynadığını gösterdiğini ifade etti. Ayrıca Rusya, İran ve terör gruplarının kontrol altına alınması gibi hedeflerde Türkiye ile uyumlu olduklarını söyledi.
Jeffrey, Türkiye ile ABD arasındaki ilişkilerin karmaşık olduğunu belirtirken, Başkan Biden'ın Türkiye ile angaje olması gerektiğini düşündüğünü ifade etti. Seçimlere katılımın Başkan Biden'ı etkilediğini ve seçimin nispeten iyi geçmesinin önemli bir faktör olduğunu düşündüğünü belirtti. Ancak NATO ittifakı ve uluslararası düzenle ilgili zorluklarla mücadele etmek de önemli olduğunu vurguladı. Jeffrey, Başkan Biden'ın tüm bu konuları ele almak ve Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ilişki inşa etmek için bir fırsat gördüğünü düşündüğünü ifade etti.
ERDOĞAN'IN SEVİYESİNDE DEĞİL
"Bakın, sonuçlar oldukça yakın bir farkla gerçekleşti, yaklaşık yüzde 4'lük bir fark var. Türk halkının yarısından fazlası Cumhurbaşkanı Erdoğan'a oy verdi. Bu, bölünmüş bir oya sahip olduğunuz anlamına geliyor. Bu, Amerika'da alışılmadık bir durum değil.
Türkiye'de de bu durum alışılmış bir şey. Demokrasi böyle işler. İnsanlar, genellikle deneyimli ve kendini kanıtlamış bir liderin yanına yönetici pozisyonunda daha az deneyime sahip bir adayı tercih ederler. Erdoğan, kendini kanıtlamış deneyimli bir lider olarak algılanıyor, ancak karşısındaki adayın aynı seviyede bir liderlik deneyimi bulunmuyordu.
Kılıçdaroğlu'nun kendini kanıtlamış liderlik özellikleri konusunda Erdoğan ile aynı seviyede olmadığı düşünülüyor."
Seçim sürecinde Amerikan basını ve düşünce kuruluşlarında Türkiye'deki muhalefet yanlısı yazı ve yorumlar tepki çekmişti.
MUHALEFETİ DESTEKLEMEK GİBİ BİR ÇABAMIZ YOKTU
Büyükelçi Jeffrey, bunun sebebini ABD'deki Türk analistlerin çoğunlukla tek bir tarafa meyilli olmasına bağladı. Washington'daki Türk analistlerin çoğunun Kılıçdaroğlu'nu tutkuyla desteklediğini belirtti. Bu nedenle, analizlerde iktidarın değişmesi umuduyla yazılar ve yorumlar yayımlandığını gördük.
Bir diğer sebep olarak, son iki güne kadar yapılan anketler dışında, diğer tüm anketlerde Kılıçdaroğlu'nun favori olarak gösterildiğini ifade etti. Bu nedenle, analizlerin gereğinden fazla Kılıçdaroğlu yanlısı olabileceğini söyledi. Ancak seçim sonuçları anketlerle çelişti.
Jeffrey, Başkan Biden'ın Kılıçdaroğlu'nun kazanmasını görmek için çalıştığını düşünmediğini belirtti. Başkan Biden'ın, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile iyi ilişkiler kurmak için çaba sarf ettiğini düşündüğünü ifade etti.
Sonuç olarak, Jeffrey, ABD'nin Cumhurbaşkanı Erdoğan'a karşı muhalefeti destekleme amacı güttüğü şeklinde bir sinyal gönderme çabasının olmadığını vurguladı.